INFORMACJA O ZABEZPIECZENIU PRZECIWPOWODZIOWYM W GMINIE SŁUBICE

Powódź  jest zjawiskiem hydrologicznym, charakteryzującym się gwałtownym przebiegiem, występującym nieregularnie. Jest jedną z najbardziej groźnych i niszczycielskich w skutkach klęsk żywiołowych.

Północna część gminy położona w dolinie Wisły należy do obszarów największego zagrożenia powodziowego. Zagrożonych całkowitym lub częściowym zalaniem jest 11 miejscowości w północno – zachodniej części gminy.

Zagrożenie to zostało spotęgowane wybudowaniem stopnia wodnego we Włocławku i wzrasta w okresie zimowym, kiedy to pojawia się niebezpieczeństwo powodzi zatorowych.

Dolina Wisły chroniona jest przed zalaniem systemem wałów i pompowni i przegród bocznych.

Odcinek Wisły sąsiadujący z gminą Słubice, należy do najbardziej zagrożonych wystąpieniem powodzi, zarówno w okresie letnim jak i zimowym. Wisła płynie tu silnie rozczłonkowanym korytem, którego odnogi podchodzą miejscami pod wał przeciwpowodziowy. Dodatkowym utrudnieniem w przepływie wód i lodów są porosty na kępach powodujące zwiększenie szorstkości koryta, a tym samym napiętrzenia oraz groźbę powstawania zatorów.

Pojęcie powodzi w przypadku terenów naszej gminy odnosi się do wezbrania wody w cieku naturalnym jakim jest rzeka Wisła,  podczas którego woda po przekroczeniu linii brzegu i uszkodzeniu lub przerwaniu wału ochronnego, tak jak to już miało miejsce, powoduje zniszczenie mienia i straty finansowe oraz pozaekonomiczne (społeczne lub moralne).

Poprzednia informacja przedstawiana była na komisjach Rady Gminy w dniu 6 lutego 2014 r. oraz sesji Rady Gminy w dniu 17 lutego 2014 r. Na szczęście okres jaki minął od przedstawienia ostatniej informacji, nie przyniósł zdarzeń wymagających użycia sił i środków do działań  ratunkowych. Ale wystąpiły okresowe przekroczenia stanów ostrzegawczych i alarmowych, kiedy konieczne było prowadzenie  działań obserwacyjno-zabezpieczających.

Sytuacja w tym zakresie przedstawiała się następująco:

W związku z przekroczeniem stanu ostrzegawczego na rzece Wiśle z dniem 14 lutego 2014 r. od godziny 1700 Starosta Płocki zarządzeniem nr 4/2014 wprowadził pogotowie przeciwpowodziowe. Z chwilą ogłoszenia pogotowia przeciwpowodziowego, niezwłocznie zostali powiadomieni członkowie Gminnego Zespołu Zarządzania Kryzysowego, a patrol z jednostki OSP Wiączemin Polski dokonał szczegółowej kontroli i przeglądu całego odcinka wału przeciwpowodziowego, znajdującego się w administracyjnych granicach gminy. Podczas przeglądu służby patrolowe nie stwierdziły widocznych śladów dziur bobrowych oraz uszkodzeń mechanicznych wału.

W związku z przekroczeniem stanu alarmowego z dniem 17 lutego 2014 r. od godz. 1500 Starosta Płocki zarządzeniem nr 5/2014 wprowadził stan alarmu przeciwpowodziowego. O alarmie przy pomocy zintegrowanego systemu powiadamiania zostali poinformowani mieszkańcy zagrożonych terenów z naszej gminy. Został wprowadzony całodobowy monitoring wałów przez służby patrolowe OSP Wiączemin Polski i OSP Słubice.. Dane przekazywane przez te służby wykorzystywane były dla oceny rozwoju sytuacji i planowania ewentualnych działań.

Zarządzeniem nr 6/2014 z 20 lutego 2014 r. od godz. 1200 Starosta Płocki odwołał alarm przeciwpowodziowy.

20 maja 2014 r. w związku z przekroczeniem stanu ostrzegawczego na rzece Wiśle Starosta Płocki od godz. 1500 wprowadził pogotowie przeciwpowodziowe. Tego samego dnia od godz. 2100 został wprowadzony alarm dla 7 gmin powiatu płockiego.

Jeszcze przed oficjalnym wprowadzeniem przez Starostę Płockiego stanu ostrzegawczego i alarmowego w związku z zagrożeniem powodziowym służby zostały postawione w stan podwyższonej gotowości.

W sobotę, 17 maja na podstawie polecenia Wojewody Mazowieckiego oraz Mazowieckiego Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej, Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej w Płocku wydała polecenie realizacji szeregu wytycznych.

Zgodnie z wytycznymi została dokonana inspekcja wałów przeciwpowodziowych znajdujących się na terenie gminy Słubice oraz przegląd sprzętu znajdującego się na wyposażeniu jednostek. W ramach przeglądu sprzęt został przygotowany do podjęcia długotrwałych działań m.in. zatankowany, z przygotowanym zapasem paliwa oraz poddany odpowiedniej konserwacji i zabezpieczeniu.

Na terenie przy szkole podstawowej w Słubicach ulokowana została jedna z kompanii odwodowych Państwowej Straży Pożarnej, która stanowiła zabezpieczenia w razie wystąpienia powodzi lub poważnego zagrożenia. W skład kompanii weszło ponad 100 osób wyposażonych m.in. w łodzie, wysokowydajne pompy oraz sprzęt niezbędny do umacniania wałów. Z wizytą do Słubic udał się Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej generał brygadier Wiesław Leśniakiewicz wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP nadbrygadierem Gustawem Mikołajczykiem. Dokonali oni przeglądu zgrupowanej w Słubicach kompanii a następnie oględzin stanu wałów przeciwpowodziowych na terenie naszej gminy. Na wałach wzdłuż Wisły poruszały się patrole OSP z Juliszewa, Łazisk, Słubic, Wiączemina. W patrolach tych uczestniczyli również strażacy z PSP.

Zarządzeniem nr. 15/2014 z 25 maja 2014 r. Starosta Płocki od godz. 800 odwołał alarm przeciwpowodziowy. Następnego dnia od godz. 800 został odwołany stan pogotowia przeciwpowodziowego.

Po tym okresie na szczęście nie było sytuacji powodującej potrzebę ogłaszania pogotowia bądź alarmu przeciwpowodziowego. Aktualnie na przyległym do naszej gminy odcinku rzeka jest w korycie, stan wody utrzymuje się w strefie stanów średnich z lekką dobową tendencją spadkową.

W okresie objętym informacją, podejmowane były również inne  działania i przedsięwzięcia wpływające na poprawę bezpieczeństwa przeciwpowodziowego gminy, a mianowicie:

• w dniu 20 maja 2014 r. odbył się wiosenny przegląd stanu technicznego obiektów i urządzeń ochrony przeciwpowodziowej zlokalizowanych na terenie gminy. W przeglądzie uczestniczyli m.in. pracownik ds. obronnych i ochrony powodziowej oraz przewodnicząca Komisji Bezpieczeństwa Rady Gminy.
   
• w dniu 23 października 2014 r. odbył się jesienny przegląd stanu technicznego obiektów i urządzeń ochrony przeciwpowodziowej zlokalizowanych na terenie gminy,
   
• przy współfinansowaniu gminy została wyremontowana i oddana do użytku droga powiatowa w Budach, będąca jedną z głównych dróg ewakuacyjnych na wypadek wystąpienia powodzi,
   
• wyremontowano część pomieszczeń remizy OSP Łaziska użyczonych Gminie Słubice. W razie wystąpienia bezpośredniego zagrożenia pomieszczenia te mogą służyć jako miejsce tymczasowego pobytu osób ewakuowanych.
   

• 10 października w Dobrzykowie odbyły się ćwiczenia z zakresu zarządzania kryzysowego i obrony cywilnej pt. „Zagrożenie powodzią w powiecie płockim”, których organizatorem było Starostwo Powiatowe w Płocku przy współpracy z Wojewódzkim Zarządem Melioracji i Urządzeń Wodnych w Warszawie Oddział w Płocku.

Ćwiczenia rozpoczęły się w strażnicy OSP Dobrzyków od informacji o stanie wałów i pompowni w powiecie płockim oraz prezentacji map zagrożenia powodziowego i map ryzyka powodziowego opracowanych przez IMGW. Zakończeniem tej części ćwiczeń było nadanie komunikatów przez system głośników zamontowanych w ramach programu INARMA na strażnicy w Dobrzykowie. Kolejnym elementem była prezentacja działań przeciwpowodziowych na terenach wokół pompowni i wałów przeciwpowodziowych w Dobrzykowie.

W ćwiczeniach uczestniczyli m.in. druhowie z jednostek OSP Słubice oraz OSP Wiączemin Polski.

• 23 listopada w Gminnej Bibliotece Publicznejw Słubicach odbyło się spotkanie z Prezesem Zarządu Głównego ZOSP RP – Waldemarem Pawlakiem. Podczas wizyty poruszane były m.in. tematy związane bezpośrednio i pośrednio z Ochotniczymi Strażami Pożarnymi. Nie zabrakło również rozmowy na temat żywiołu jaki ponad 4 lata temu nawiedził teren m.in. gminy Słubice.
   
• W dniu 22 grudnia 2014 r. zakończono realizację zadania na terenie gminy Słubice pn. „Roboty budowlane polegające na wykonaniu rozbiórki budynków mieszkalnych, gospodarczych i garaży na terenach popowodziowych w Świniarach gm. Słubice”. W ramach zadania wykonano rozbiórkę dziewięciu budynków, w tym trzech mieszkalnych, czterech gospodarczych i dwóch garażowych.
   
• Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Warszawie rozpoczął pracę nad projektem Planu Zarządzania Ryzykiem Powodziowym dla Regionu Wodnego Środkowej Wisły. Plan ten będzie integralną częścią Planu zarządzania ryzykiem powodziowym dla Obszaru Dorzecza Wisły i wraz z nim będzie stanowił główne narzędzie planistyczne w zakresie ochrony przeciwpowodziowej w dorzeczu Wisły. Plan Zarządzania Ryzykiem Powodziowym będzie zawierał: mapę obszaru dorzecza, na której są zaznaczone obszary narażone na niebezpieczeństwo powodzi, mapy zagrożenia powodziowego oraz mapy ryzyka powodziowego wraz z opisem wniosków z analiz tych map, opis celów zarządzania ryzykiem powodziowym oraz katalog działań służących osiągnięciu celów zarządzania ryzykiem powodziowym, z uwzględnieniem ich priorytetu. W pracach Zespołu Planistycznego Zlewni Wisły Mazowieckiej Gminę Słubice reprezentowała będzie Pani Barbara Górska, pracownik ds. planowania przestrzennego.
   
• Trwa postępowanie dotyczące oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięcia polegającego na zalesianiu gruntów rolnych zniszczonych na skutek powodzi w 2010 r. w miejscowościach Świniary i Wiączemin Polski. Długotrwała procedura trwania tego postępowania wynika z wezwań Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Warszawie do uzupełnienia raportu o ocenie środowiskowej.

Nie tak dawne smutne doświadczenia pokazały, że nie należy lekceważyć żywiołu powodzi zagrażającej gminie od rzeki Wisły, ponieważ zawsze istnieje ryzyko, że natura wymknie się spod kontroli człowieka, a skutki tego mogą być nieobliczalne. W tym kontekście ważne jest szersze spojrzenie na gospodarkę wodną i w celu zapewnienia efektywnego funkcjonowania dotychczas wykonanych obiektów zabezpieczenia przeciwpowodziowego - kontynuowanie zadań inwestycyjnych zmierzających do docelowego zabezpieczenia przeciwpowodziowego.

Kluczowym przedsięwzięciem w tym zakresie jest regulacja i udrożnienie zamulonego koryta rzeki, co powoduje przemieszczanie się nurtu atakującego wał przeciwpowodziowy. Uchroni to państwo przed ponoszeniem wielomilionowych kosztów, a mieszkańców gminy od ogromnych strat materialnych.

Sporządził:

Jarosław Lenarcik