Spotkanie z byłym Ambasadorem RP na Węgrzech

20.11.2016, 12:57

W dniu 15 listopada w Gminnej  Bibliotece Publicznej w Słubicach odbyło się spotkanie z byłym ambasadorem RP na Węgrzech Grzegorzem Łubczykiem. Spotkanie poświęcone było osobie Henryka Sławika, zapomnianego bohatera trzech narodów, polskiego, żydowskiego i węgierskiego, uhonorowanego tytułem „Sprawiedliwy wśród narodów świata” i Orderu Orła Białego.

W trakcie II wojny światowej Henryk Sławik pomógł ocalić przed zagładą około 30 tysięcy polskich uchodźców, w tym pięć tysięcy Żydów. Za swoją działalność zapłacił najwyższą cenę – 72 lat temu w obozie w Mauthausen został powieszony. Mimo wielkich zasług, w powojennej rzeczywistości jego postać została w Polsce przemilczana. Sławik na Węgrzech działał na wielu frontach. Szukającym bezpiecznego schronienia uchodźcom, zapewniał dach nad głową na prowincji, wojskowych pomagał przerzucać na Zachód, gdzie dołączali do polskiej armii. Tysiącom Żydów i Polaków załatwiał fałszywe dokumenty, potwierdzające aryjską tożsamość.

Oczkiem w głowie pochodzącego ze Śląska społecznika były jednak dzieci. Dzięki jego staraniom najmłodsze ofiary wojny kontynuowały na Węgrzech edukację. Majstersztykiem w wykonaniu Sławika było założenie Domu Sierot Polskich Oficerów. Nazwą ośrodka wyprowadził nazistów w pole, ale na tym nie poprzestał. Żydowskim sierotom, niekiedy wyrzucanym z pociągów jadących do obozów koncentracyjnych, organizował metryki chrztu, a dzieci regularnie chodziły na niedzielną mszę, ostentacyjnie maszerując przez centrum miejscowości.Czujność Niemców do reszty uśpiła wizyta nuncjusza apostolskiego, Angello Rotty. Dzięki zabiegom Sławika, po wkroczeniu wojsk III Rzeszy na Węgry ani jedna z sierot nie wpadła w ręce Niemców, ani węgierskich faszystów. W lipcu 1944 roku Sławika aresztowano. Miesiąc później już nie żył. Sławik mógł uciec z Węgier. Miał trzy paszporty, ale do końca starał się pomagać rodakom. Zapłacił za to najwyższą cenę. Przez długie dekady bohater trzech narodów był skazany na zapomnienie. Należne miejsce w historii próbuje Sławikowi przywrócić Grzegorz Łubczyk, były ambasador Polski na Węgrzech. Spod jego pióra wyszło wiele publikacji poświęconych pochodzącemu z Szerokiej (dziś Jastrzębie Zdrój) działaczowi, w tym dwie książki.

W spotkaniu uczestniczyli m.in. Wójt Gminy Słubice - Krzysztof Dylicki, Wiceprzewodniczący Rady Gminy Słubice - Mariusz Bartos, Właściciel Pałacu w Słubicach - Sławomir Ambroziak, Proboszcz Parafii w Słubicach - Ksiądz Roman Batorski . Podczas spotkania zgromadzeni obejrzeli film pt. Życie na krawędzi. Po zakończeniu dużym zainteresowaniem cieszyły się książki pt. Henryk Sławik. Wielki zapomniany Bohater Trzech Narodów oraz płyta z filmem, które wraz z dedykacją można było nabyć od autora.

Wójt Krzysztof  Dylicki podziękował panu ambasadorowi za przyjazd, za wykład, za możliwość nabycia książki i filmu. Podkreślił że „pamięć o takich ludziach to jest nasz zbiorowy obowiązek, to bardzo ważny element współczesnego patriotyzmu. Bo takie piękne, przemilczane postacie jak Henryk Sławik pozwoliły na utrzymanie ciężko wywalczonej wolności”. Następnie wspólnie z wiceprzewodniczącym Rady Gminy Mariuszem Bartosem wręczył naszemu gościowi publikację książkową z dedykacją od władz samorządowych gminy.